Në historinë e kulturës shqiptare, një nga veprat më madhore është “Çeta e Profetëve”, botuar në vitin 1685 në Padovë. Autori i saj, Pjetër Bogdani, ishte ipeshkv katolik, humanist dhe patriot shqiptar. Kjo vepër është gur themeli i letërsisë shqiptare, një libër me rëndësi të jashtëzakonshme për gjuhën dhe mendimin e kohës.

Çfarë përmban vepra?

“Çeta e Profetëve” është një libër me karakter teologjik, filozofik dhe didaktik, por mbi të gjitha është një përpjekje për të:

• Përhapur mësimet e fesë tek shqiptarët.

• Edukuar kombin me gjuhën e vet amtare.

• Ruajtur identitetin kulturor në një kohë të vështirë pushtimi.

Libri trajton jetën e profetëve biblikë, të Jezuit dhe të Shën Mërisë, por gjithashtu përmban edhe reflektime mbi moralin, shoqërinë dhe rolin e kombit shqiptar.

Rëndësia për gjuhën shqipe

• Është një nga veprat më të hershme të shkruara në gjuhën shqipe, duke pasuruar leksikun dhe stilin e saj.

• Bogdani përdori një shqipe të pasur, të kuptueshme dhe të fuqishme, duke treguar potencialin e gjuhës sonë për të shprehur ide të mëdha.

• Përveç shqipes, libri doli edhe në latinisht, për t’u lexuar edhe nga bota e jashtme.

Bogdani – një figurë e madhe kombëtare

Pjetër Bogdani nuk ishte vetëm shkrimtar dhe klerik, por edhe një atdhetar i vendosur.

• Mori pjesë aktivisht në lëvizjen e shqiptarëve kundër Perandorisë Osmane.

• Vepra e tij u përdor si armë kulturore, për të mbajtur gjallë shpirtin shqiptar në një kohë errësire.

Trashëgimia

“Çeta e Profetëve” mbetet një monument i letërsisë shqiptare:

• Libri është dëshmi e forcës së fjalës dhe mendimit shqiptar në shek. XVII.

• Ai është pararendës i letërsisë moderne shqiptare dhe një thesar për studimin e historisë sonë.

Çeta e Profetëve nuk është thjesht një libër fetar. Është një manifest kombëtar, një dëshmi se shqiptarët kishin kulturë, gjuhë dhe identitet që nuk mund të zhdukeshin.
Pjetër Bogdani me këtë vepër vendosi një gur themeli për gjuhën shqipe dhe për ndërgjegjen tonë kombëtare.